Wil je jouw video toegankelijk maken in het buitenland? Kies er dan voor om hem te laten ondertitelen in meerdere talen. Om video’s te ondertitelen en vertalen wordt gebruikgemaakt van SRT-bestanden. We leggen graag uit hoe wij daarmee werken.
Een SRT-bestand is het meestgebruikte bestandsformaat voor het toevoegen van ondertitels aan video’s die op internet worden gepubliceerd, zoals YouTube-video’s en films die via streamingdiensten worden aangeboden.
Een SRT-bestand bevat de tekst die tijdens een video als ondertiteling in beeld komt. Hiervoor moet het bestand drie kernelementen bevatten: de volgnummers van de ondertitels, de begin- en eindtijden waartussen de ondertitels worden weergegeven, en de tekst van de ondertitels.
Ondertitels in een SRT-bestand kunnen ook stijlinformatie bevatten, zoals lettertype, grootte en kleur, om de leesbaarheid te verbeteren.
Je vraagt je misschien af wat je je moet voorstellen bij een SRT-bestand. Daarom geven we je een voorbeeld ter illustratie:
5
00:00:25,620 –> 00:00:30,180
Mensen vinden hier steun bij elkaar.
En het is hier altijd heel gezellig.
6
00:00:30,280 –> 00:00:33,380
Dat klinkt leuk, maar
wat doen jullie dan precies?
De videotijden zijn hier tot op de duizendste seconde nauwkeurig weergegeven, maar in de praktijk wordt er met honderdsten van seconden gewerkt. Aan de tijdcodes is te zien dat er 0,1 seconde tussen de twee ondertitels zit. Door deze korte ‘knippering’ merkt de kijker direct dat er een nieuwe ondertitel in beeld verschijnt.
Ondertitels kunnen op twee regels worden weergegeven met een enter. Zoals je ziet bij de tweede ondertitel, kan dit worden gebruikt om de wat langere zinnen af te breken. De zin past mogelijk net op één regel, maar in de praktijk wordt dit niet altijd gedaan. De reden is dat de kijker dan tijdens het lezen een langere afstand met de ogen moet overbruggen. Dat leidt de kijker meer van de video af dan het lezen van twee regels. Hierbij blijven de ogen van de kijker meer gericht op de beelden. Alleen zeer korte zinnetjes blijven op één regel staan.
Een SRT-bestand zal in de praktijk een transcriptie (de letterlijke gesproken tekst) van de video zijn of een ondertiteling van de video in dezelfde of een andere taal. Bij ons standaard vertaalproces maken we gebruik van software die alle stukken tekst uit een bestand haalt en in een vertaaleditor zet. De tekst wordt daar vervolgens vertaald door een van onze vertalers. Hierna kunnen wij de tekst op dezelfde plek terug in het document plaatsen.
Bij SRT-bestanden werkt dat als volgt: de volgnummers en tijdcodes van de ondertitels blijven intact, en alleen de originele tekst wordt vervangen door de vertaling. En bij meerdere talen kunnen we dit met één handeling doen als alle vertalingen klaar zijn.
Klinkt gemakkelijk, toch? Echter, dit proces is nog niet voldoende om ondertitels van hoge kwaliteit te produceren. Een ondertiteling verschilt namelijk op veel punten van het vertalen van platte tekst. Zo moet je onder andere rekening houden met de volgende aspecten:
Elke ondertitel mag maar maximaal uit twee regels bestaan en elke regel kan doorgaans 40 karakters bevatten. Je kunt je voorstellen dat dit een uitdaging kan zijn als er veel tekst in korte tijd wordt gesproken. Daarom zijn ondertitels altijd zo kort en bondig mogelijk en zal niet-essentiële informatie vaak worden weggelaten. Denk bijvoorbeeld aan stopwoorden zoals ‘hoor’ en ’toch’ of opvulwoorden zoals ‘eigenlijk’ en ‘natuurlijk’. Deze voegen vaak geen extra waarde toe om te begrijpen wat er wordt gezegd.
Voor Nederlandse ondertitels van Engelse video’s geldt een maximale leessnelheid van ongeveer 16 karakters per seconde (CPS). De prettigste leessnelheid is ongeveer 12-13 CPS, en uitschieters naar boven komen bij voorkeur niet al te vaak voor. Ook dit kan zeer grote uitdagingen opleveren wanneer iemand zeer snel spreekt of wanneer er meerdere sprekers zijn. In uitzonderlijke gevallen is het zelfs niet mogelijk om de ondertitels zo te maken dat ze voor de kijker makkelijk te volgen zijn én alle essentiële informatie bevatten.
Je zult ook rekening moeten houden met de eigenschappen van de andere taal als je een SRT-bestand gaat vertalen. Sprekers zullen namelijk niet altijd korte en bondige zinnen gebruiken. Het komt voor dat een zin misschien wel vier of vijf ondertitels in beslag neemt. Op welke plekken wordt de zin dan afgebroken? In de praktijk zal dit meestal gebeuren op plekken waar er een komma in de zin wordt gebruikt, of een voegwoord zoals ‘en’, of wanneer de spreker een wat langere pauze tussen twee woorden laat.
Maar in een andere taal hoort een bepaald woord bijvoorbeeld juist achteraan in de zin in plaats van vooraan. De weergegeven informatie past dan wellicht niet meer binnen die ondertitel op een manier die duidelijk te volgen is voor de kijker. Dan zal een ondertitelaar de zinnen op andere plekken moeten afbreken, waarbij dus ook de tijdcodes van het originele document moeten worden aangepast.
In conclusie: een vertaald SRT-bestand dient altijd door een ervaren ondertitelaar te worden nagekeken in de video zelf. Alleen dan kunnen we een ondertiteling van goede kwaliteit leveren die voor de kijker begrijpelijk en goed te volgen is. Zo komt de boodschap van jouw video goed over.
